Pole w gospodarstwie rolnym musi być aktywnie wykorzystywane przez cały rok. W okresie prowadzenia właściwej uprawy rośnie na nim zboże, kukurydza czy rzepak. Kiedy plony zostaną zebrane, przychodzi czas na tzw. międzyplon. Jest on wysiewany w różnych celach, od potrzeby biologicznego wzbogacenia gleby, po uprawę roślin na paszę czy w ramach programu zazieleniania. Jedną z jego trzech form jest międzyplon ścierniskowy. Czym jest i kiedy powinien być likwidowany?
Co to jest międzyplon ścierniskowy?
Międzyplon, wcześniej znany jako poplon, jest uprawą prowadzoną pomiędzy plonami głównymi w określonym celu. Może nim być pozyskanie materiału na kiszonkę, zielonkę czy siano. Popularnym międzyplonem są rośliny motylkowe, które po zaoraniu wzbogacają glebę o cenne bakterie i składniki mineralne, np. azot. Gruntem, na którym wysiewa się międzyplon, jest też tzw. EFA, czyli obszar proekologiczny, który mają obowiązek utrzymywać rolnicy w gospodarstwach o powierzchni powyżej 15 ha. Obszar ten zajmuje 5% terenu gospodarstwa i musi być całkowicie wolny od oprysków.
Nieutrzymywanie obszarów proekologicznych wiąże się z konsekwencjami w postaci kar finansowych. Ponieważ jednak rolnicy chcą też wykorzystywać własne pola na uprawy celowe, okres pozostawania takiego międzyplonu na polu jest ściśle określony. W praktyce oznacza to, że spełnienie przepisowego obowiązku i uniknięcie kary administracyjnej jest gwarantowane, jeśli rośliny międzyplonowe pozostaną na polu przez zalecany czas.
Kiedy wysiewa się międzyplon ścierniskowy?
Międzyplon może być ozimy, ścierniskowy lub uprawiany jako wsiewka międzyplonowa. W tym ostatnim przypadku roślina międzyplonowa rośnie równolegle z uprawną i pozostaje na polu jeszcze po jej zbiorze. Natomiast międzyplon ścierniskowy jest wysiewany po zbiorze wczesnego plonu głównego, czyli mniej więcej w drugiej połowie lata. Za standardowy termin można przyjąć okres od 1 lipca do 20 sierpnia. Zgodnie z przepisami rośliny międzyplonowe powinny pozostawać na polu przez minimum 8 tygodni. Zbiór na paszę lub przyoranie wykonuje się jesienią. Jest to niezwykle istotne przy planowaniu kolejnych upraw.
Istnieją dwie opcje utrzymania międzyplonu na polu:
- w stałym terminie do dnia 15 października,
- w terminie 8 tygodni od dnia wysiewu.
Poza programem EFA rolnik może być zobowiązany do wysiewu międzyplonu również w ramach programów rolno-środowiskowo-klimatycznych, a w szczególności pakietu Ochrona gleb i wód, w ramach wariantu 2.1. Międzyplony. Celem jest promowanie zabiegów agrotechnicznych, które mają przeciwdziałać erozji glebowej wodnej oraz wypłukiwaniu substancji organicznej z gleb do wód. Terminy obowiązujące w tym pakiecie to:
- wysiew międzyplonu do dnia 15 września br.,
- utrzymanie roślin na polu do 1 marca kolejnego roku.
Czy uniknięcie kar administracyjnych jest możliwe?
Uprawa roli w gospodarstwie jest w dużym stopniu uwarunkowana czynnikami zewnętrznymi. Niesprzyjająca pogoda, susza, nadmiar szkodników czy chwastów mogą powodować zakłócenia w kalendarzu prac agrotechnicznych. Dlatego może się też zdarzyć, że w ich następstwie rolnik nie będzie w stanie wysiać międzyplonu i utrzymać go w obowiązującym terminie. Niespełnienie obowiązku wiąże się z karami administracyjnymi, których jednak w uzasadnionych przypadkach można uniknąć.
Przepisy dopuszczają złożenie wniosku kierownika biura powiatowego ARiMR o zwolnienie z kary na skutek wystąpienia siły wyższej. Oświadczenie powinno być złożone w terminie 15 dni oraz poparte dowodami o zaistnieniu specjalnych okoliczności.
